اگر یک بچه گربه بدون مادر را پیدا کردید، اولین و مهم‌ترین کار این است که آرامش خود را حفظ کنید و با دقت وضعیت او را بررسی کنید. بسیاری از افراد به محض دیدن یک بچه گربه تنها تصور می‌کنند که رها شده است، اما در واقع ممکن است مادرش برای تهیه غذا یا جابه‌جایی بقیه توله‌ها رفته باشد. بنابراین بهتر است ابتدا از دور چند ساعت او را زیر نظر بگیرید تا مطمئن شوید مادرش بازنمی‌گردد. اگر پس از گذشت این زمان مادر برنگشت یا بچه گربه در خطر سرما، گرسنگی یا آسیب قرار داشت، باید سریع وارد عمل شوید. در این مطلب با ما همراه باشید تا مراحل گام به گام نگهداری از یک بچه گربه بدون مادر را بررسی کنیم.
بررسی اولیه قبل از هر اقدامی
وقتی با صحنه‌ای روبه‌رو می‌شوید که یک بچه گربه بدون مادر در گوشه‌ای تنها مانده است، طبیعی است که قلبتان بلرزد و بخواهید سریع کمکش کنید. اما پیش از هر اقدام، باید با آرامش و دقت وضعیت را بررسی کنید. ممکن است مادرش فقط برای مدتی کوتاه دور شده باشد. شتاب‌زدگی می‌تواند باعث شود گربه مادر دیگر نتواند به توله‌اش برگردد.
اطمینان از اینکه مادر واقعا برگشته یا نه
در گام نخست، بهتر است از دور و بدون دخالت مستقیم چند ساعت او را زیر نظر بگیرید. گربه‌های مادر معمولاً هر دو تا سه ساعت برای شیر دادن بازمی‌گردند. اگر مادر نیامد و بچه گربه شروع به میو کردن مداوم، لرزیدن یا بی‌حالی کرد، زمان آن رسیده که مداخله کنید. در این مرحله، مهم است بدانید لمس زیاد توله پیش از اطمینان از نبود مادر می‌تواند موجب شود گربه مادر او را رها کند، زیرا بوی انسان باعث سردرگمی می‌شود.
ارزیابی وضعیت ظاهری و سلامت بچه‌گربه
پس از اطمینان از نبود مادر، بچه گربه را بررسی کنید. آیا چشم‌هایش باز است؟ پوستش گرم است یا سرد؟ تنفسش منظم است؟ اگر هوا خیلی گرم باشد، احتمال گرمازدگی گربه وجود دارد؛ خصوصا در توله‌های کوچک که هنوز توان تنظیم دمای بدن را ندارند. در چنین شرایطی، خنک کردن آرام بدن با پارچه نمدار و سایه می‌تواند مفید باشد. برای شناخت بهتر علائم، پیشنهاد می‌کنیم مقاله [گرمازدگی گربه و نشانه‌هایی که نمی‌دانستید!] را مطالعه کنید تا بتوانید در مواقع مشابه، سریع‌تر واکنش نشان دهید.
انتقال بچه‌گربه به محیطی امن و گرم
حال نوبت به انتقال بچه‌گربه به محیطی امن و گرم می‌رسد. برای این کار باید مراحل زیر را طی کنید.
اهمیت گرما در ساعات اولیه
بچه گربه بدون مادر به‌سرعت دچار افت دما می‌شود، چون بدنش هنوز توانایی کافی برای حفظ گرما ندارد. دمای پایین می‌تواند خطرناک‌تر از گرسنگی باشد و حتی منجر به مرگ شود. بنابراین، پس از پیدا کردن او، باید بلافاصله محیطی گرم، آرام و بدون جریان باد برایش فراهم کنید.
وسایل مناسب برای گرم نگه داشتن گربه (پتو، بطری آب گرم و غیره)
برای گرم نگه داشتن بچه گربه، می‌توانید از پتوهای نرم، بطری آب گرم با روکش حوله‌ای، یا پد گرمایی مخصوص حیوانات استفاده کنید. دقت کنید گرما مستقیم به بدن او نرسد تا باعث سوختگی نشود. یک جعبه یا سبد کوچک با پارچه نرم می‌تواند نقش لانه‌ای موقتی را ایفا کند تا بچه گربه احساس امنیت بیشتری داشته باشد.
تغذیه صحیح بچه گربه بدون مادر
تغذیه صحیح بچه‌گربه بدون مادر = زنده ماندن و بزرگ شدن بچه! مهم ترین بخش نگهداری از این موجود کوچولو این است که بدانید چه غذایی مناسب او است.
انتخاب شیر جایگزین مناسب (شیر مخصوص گربه، نه شیر گاو)
شیر گاو به هیچ عنوان گزینه مناسبی برای تغذیه بچه گربه بدون مادر نیست، چون ممکن است باعث اسهال و کم‌آبی بدن او شود. بهترین انتخاب، شیر خشک مخصوص بچه گربه است که تمام مواد مغذی لازم برای رشد و تقویت سیستم ایمنی را دارد. این نوع شیر را می‌توانید به‌راحتی از پت شاپ آنلاین رابینسه تهیه کنید تا با خیال راحت غذای مناسب و استاندارد در اختیار گربه کوچکتان بگذارید.
روش درست شیردادن و فاصله زمانی بین وعده‌ها
برای شیردادن، از شیشه شیر مخصوص حیوانات یا سرنگ بدون سوزن استفاده کنید. بچه گربه را روی شکم بخوابانید، نه روی پشت، تا شیر وارد مجاری تنفسی‌اش نشود. فاصله وعده‌ها معمولا هر ۲ تا ۳ ساعت در روز و شب است. شیر باید ولرم باشد و بعد از هر بار تغذیه، شیشه را کاملاً بشویید. به‌مرور با رشد گربه، فاصله وعده‌ها بیشتر می‌شود.
مراقبت‌های بهداشتی و دامپزشکی بچه گربه بدون مادر
پس از چند روز اول، مراجعه به دامپزشک ضروری است تا از وجود انگل‌ها، قارچ‌های پوستی یا بیماری‌های احتمالی جلوگیری شود. دامپزشک می‌تواند برنامه واکسیناسیون مناسب سن بچه گربه را تنظیم کند. اگر در پوست، گوش یا اطراف چشم ترشحات غیرطبیعی دیدید، سریع اقدام کنید.
تمیز کردن بدن بچه گربه با پارچه مرطوب و گرم
بچه گربه‌ها نمی‌توانند خود را تمیز کنند و معمولا مادرشان این کار را با لیسیدن انجام می‌دهد. در غیاب مادر، باید با پارچه مرطوب و گرم بدن او را به‌آرامی پاک کنید تا تمیز و راحت بماند. این کار همچنین به گردش خون و آرامش بچه گربه کمک می‌کند.
کمک به دفع ادرار و مدفوع در گربه‌های خیلی کوچک
بچه گربه‌ها از همان ابتدا نمی‌توانند خودشان ادرار کنند. حداقل تا زمانی که بچه هنوز شیرخوار است باید خودتان دست به کار شوید! برای این کار مراحل زیر را طی کنید.
تحریک ناحیه تناسلی با پنبه مرطوب مانند کار مادر
بچه گربه بدون مادر در هفته‌های اول نمی‌تواند خودش ادرار یا مدفوع کند. مادر این کار را با لیسیدن ناحیه تناسلی انجام می‌دهد. شما می‌توانید با پنبه یا دستمال مرطوب گرم، این ناحیه را بعد از هر وعده شیر به‌آرامی ماساژ دهید تا عمل دفع انجام شود.
زمان‌بندی و نحوه انجام این کار بعد از هر وعده شیر
بهتر است این کار را بلافاصله پس از تغذیه انجام دهید. وقتی سن گربه به حدود چهار هفته رسید، می‌توانید او را کم‌کم با ظرف خاک مخصوص آشنا کنید تا یاد بگیرد خودش به دستشویی برود. برای یادگیری دقیق این مرحله، پیشنهاد می‌کنیم مقاله [آموزش دستشویی گربه در خاک | راهنمای کامل عادت دادن گربه به ظرف خاک] را مطالعه کنید.
آشنا کردن تدریجی گربه با محیط و بازی
بازی نه‌تنها باعث تخلیه انرژی می‌شود، بلکه نقش مهمی در رشد ذهنی و اجتماعی گربه دارد. از هفته چهارم به بعد، بچه گربه‌ها کنجکاوتر می‌شوند و بازی با آن‌ها به تقویت مهارت‌های حرکتی‌شان کمک می‌کند.
وسایل ایمن برای سرگرمی بچه‌گربه
از اسباب‌بازی‌های سبک و بی‌خطر مثل توپ‌های پارچه‌ای، طناب نرم یا عروسک‌های کوچک استفاده کنید. وسایلی که قطعات ریز یا تیز دارند، ممکن است خطرناک باشند. بهتر است زمان بازی را کوتاه و زیر نظر خودتان انجام دهید تا گربه خسته یا آسیب‌دیده نشود.
آماده‌سازی برای آینده بچه گربه
با بزرگ‌تر شدن بچه گربه، بهتر است جای ثابتی برای خواب و غذا در نظر بگیرید. محیطی آرام، دور از سرما و صدای زیاد برای خواب ایده‌آل است. ظرف غذا و آب تمیز را همیشه در دسترسش بگذارید تا به روتین تغذیه عادت کند.
استفاده از ظرف خاک
بچه گربه‌ها معمولا به‌صورت غریزی تمایل به دفع در خاک دارند. کافی است ظرف خاک تمیز در مکانی ساکت بگذارید و او را پس از بیداری یا غذا خوردن داخل ظرف بگذارید. در چند روز اول ممکن است نیاز به راهنمایی داشته باشد، اما به‌زودی یاد می‌گیرد.
تصمیم نهایی؛ نگهداری یا واگذاری بچه گربه
اگر تصمیم دارید این موجود کوچک را برای همیشه نزد خود نگه دارید، باید مسئولیت‌پذیری بالایی داشته باشید. تغذیه مناسب، واکسیناسیون منظم، بازی روزانه و مراقبت از سلامت او باید بخشی از زندگی روزمره‌تان شود. عشق و توجه شما، دنیای امنی برای گربه‌تان می‌سازد.
اگر نمی‌توانید نگهدار باشید؛ آگهی واگذاری را انتخاب کنید
گاهی شرایط زندگی اجازه نگهداری نمی‌دهد، و این مسئله قابل درک است. در چنین مواقعی، بهترین کار واگذاری مسئولانه است. از دادن بچه گربه به افرادی که شناختی از آن‌ها ندارید خودداری کنید. می‌توانید آگهی واگذاری‌تان را در وبسایت ما ثبت کنید تا افراد علاقه‌مند و مسئول بتوانند او را به سرپرستی بگیرند.
جمع‌بندی
پیدا کردن یک بچه گربه بدون مادر می‌تواند تجربه‌ای احساسی و در عین حال چالش‌برانگیز باشد. اما با رعایت چند مرحله ساده — از بررسی اولیه و تغذیه مناسب تا مراقبت‌های دامپزشکی و تصمیم نهایی درباره آینده‌اش — می‌توانید زندگی تازه‌ای به او هدیه دهید. هر قدمی که با آگاهی بردارید، شانس بقا و خوشبختی این موجود کوچک را افزایش می‌دهد.
سوالات متداول
1. آیا می‌توانم به بچه گربه بدون مادر شیر گاو بدهم؟
خیر، شیر گاو برای گربه‌ها مناسب نیست و می‌تواند باعث اسهال و کم‌آبی شود. فقط از شیر خشک مخصوص بچه گربه استفاده کنید.
2. چند ساعت یک‌بار باید به بچه گربه شیر بدهم؟
در روزهای اول هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار، حتی در طول شب. با بزرگ‌تر شدن فاصله وعده‌ها بیشتر می‌شود.
3. تا چه سنی باید با پنبه ناحیه دفع را تحریک کنم؟
معمولاً تا سن چهار هفته، بعد از آن خودش قادر به دستشویی رفتن خواهد بود.
4. چه زمانی باید بچه گربه را نزد دامپزشک ببرم؟
بهتر است در هفته اول برای بررسی سلامت عمومی، انگل‌ها و تنظیم واکسیناسیون مراجعه کنید.
5. اگر نتوانم نگهدارش کنم، بهترین روش واگذاری چیست؟
آگهی واگذاری را در وبسایت‌های معتبر یا پلتفرم‌های مخصوص حیوانات ثبت کنید تا مطمئن شوید او به خانواده‌ای مسئول سپرده می‌شود.
